Hệ tiêu hóa là cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, giúp con người duy trì sự sống. Khi gặp phải những trục trặc của hệ tiêu hóa như ngộ độc thực phẩm, tiêu chảy hay các bệnh của hệ tiêu hóa, chúng ta cần hành động để bảo vệ sức khỏe của cơ quan này.

Chúng ta thường nghe nói đến quá nhiều việc cần phải ăn thứ này hay thứ kia để bảo vệ sức khỏe, nhưng khi gặp phải những vấn đề sức khỏe liên quan tới thực phẩm như ngộ độc thực phẩm, hay các bệnh về đường tiêu hóa, cần ăn uống như thế nào để hệ tiêu hóa nhanh hồi phục và tránh bị tổn thương, thì ít được đề cập đến. Các chuyên gia dinh dưỡng của trang y tế hàng đầu WebMD đã đưa ra danh sách những loại thực phẩm bạn cần phải tránh khi hệ tiêu hóa đang gặp vấn đề.

Đồ rán

Những thực phẩm chứa nhiều chất béo có thể làm chứng tiêu chảy thêm trầm trọng. Nước sốt, hay các loại chất béo từ thịt, bơ hay kem tráng miệng cũng gây ra khó chịu ở đường tiêu hóa vì hàm lượng chất béo trong nó. Tốt nhất nên lựa chọn các loại thực phẩm như luộc hoặc hấp với nước sốt nhẹ, thay vì ăn các loại bơ và sốt kem...

Trái cây họ cam quýt

Những loại quả này thường chứa nhiều chất xơ, vitamin C. Bưởi và cam quýt thường rất tốt cho những người bình thường có hệ tiêu hóa khỏe mạnh, tuy nhiên khi bạn bị đau dạ dày cần cẩn trọng khi ăn cam quýt, bởi nếu tăng thêm hàm lượng axít cho dạ dày đang viêm hoặc tổn thương sẽ làm bệnh lâu khỏi.

Đường nhân tạo

Ăn quá nhiều kẹo cao su, kể cả kẹo cao su không đường đều có hại cho đường ruột của bạn. Bởi trong kẹo cao su có sorbitol, nếu ăn nhiều có thể gây đầy hơi, đau bụng, hội chứng ruột kích thích hoặc đau dạ dày, nặng có thể dẫn đến tiêu chảy. Sorbitol và nhiều chất được sử dụng làm kẹo cao su thực chất là những chất làm ngọt nhân tạo. Thực phẩm có chất làm ngọt nhân tạo này có thể gây ra các vấn đề cho hệ tiêu hóa, nên khi đang mắc bệnh đường tiêu hóa nhất là tiêu chảy cần tránh xa kẹo cao su.

Cơ quan quản lý thuốc và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cảnh báo rằng nếu một người ăn từ 50 gram sorbitol mỗi ngày có thể bị tiêu chảy, mặc dù một số người cho biết đã gặp phải vấn đề này khi ăn chưa tới hàm lượng kể trên.

Ăn nhiều chất xơ

Bình thường những thực phẩm giàu carbonhydrates (năng lượng) tốt cho sức khỏe, như bánh mỳ, các loại ngũ cốc nguyên hạt rất tốt cho tiêu hóa. Nhưng nếu bạn ăn quá nhiều các loại thực phẩm đó, hệ tiêu hóa của bạn sẽ gặp khó khăn. Kết quả là bạn sẽ gặp một số vấn đề như đầy hơi, chướng bụng, ậm ạch khó tiêu. Đó là do hàm lượng chất xơ trong thực phẩm gây đầy bụng. Vì vậy, mặc dù tốt nhưng cần đảm bảo lượng chất xơ bạn ăn mỗi bữa không vượt quá nhu cầu của cơ thể.

Đậu

Đậu và các loại đậu thường có hàm lượng protein thực vật cao, đồng thời chứa cả chất xơ lành mạnh. Nhưng bên cạnh đó, nó còn chứa các loại đường khó tiêu hóa, đây chính là nguyên nhân gây ra khí(hơi) trong dạ dày và chứng chuột rút. Bản thân cơ thể con người không có các enzyme có thể phá vỡ đường trong đậu. Vì vậy hệ vi khuẩn trong đường ruột sẽ phải đảm nhiệm công việc này, vì thế nên dễ sinh hơi trong đường ruột. Hãy thử mẹo sau để hạn chế được đường khó tiêu trong đậu: Ngâm đậu vào nước ít nhất là 4 giờ trước khi nấu.

Bắp cải và rau họ cải

Rau bắp cải hoặc họ cải như bông cải xanh đều có loại đường khó tiêu giống đậu. Nên mặc dù có hàm lượng chất xơ cao, nhưng nó khó tiêu hóa. Dạ dày chúng ta sẽ dễ hấp thụ các loại rau này dễ dàng hơn nếu chúng được luộc hoặc nấu chín thay vì ăn sống.

Đường fructose

Hiện nay có rất nhiều các loại thực phẩm sử dụng fructose – chất làm ngọt – như nước ngọt, kẹo, nước ép trái cây, bánh ngọt .... Fructose gây khó khăn cho đường tiêu hóa. Sử dụng nhiều thực phẩm có fructose có thể dẫn đến tiêu chảy, đầy hơi, và chuột rút.

Thực phẩm cay

Theo các báo cáo lâm sàng, một số người thường phàn nàn về chứng khó tiêu hoặc ợ nóng sau khi ăn những món ăn có nhiều ớt hoặc gia vị cay, nhất là sau những bữa tiệc. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những nguyên liệu cay nóng như ớt, hạt tiêu thường có capsaicin, chính là nguyên nhân dẫn đến các vấn đề về đường tiêu hóa, gây kích thích hệ tiêu hóa của con người.

Sản phẩm từ sữa

Nếu sữa và bất cứ sản phẩm nào từ sữa gây cho bạn chứng tiêu chảy, đầy hơi, có thể là do bạn mắc chứng "không dung nạp lactose." Điều này có nghĩa là trong dạ dày của bạn không có một loại enzyme tiêu hóa được lượng đường có trong sữa và các sản phẩm khác của sữa. Nó thường được gọi là dị ứng sữa bò.

Cách duy nhất để tránh tình trạng này là không sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ sữa bò, hoặc dùng thuốc bổ sung loại enzyme bạn bị thiếu.

Bạc hà

Bạc hà được biết đến có tác dụng làm thư giãn, tốt cho thực quản, giúp thức ăn đi vào dạ dày dễ dàng. Tuy nhiên nó lại gây ra chứng ợ nóng. Cà phê hay sô cô la cũng gây ra các tác dụng tương tự như bạc hà.

Các chuyên gia cho biết, nếu bạn giảm cân, chia nhỏ bữa ăn và không nằm sau khi ăn xong cũng là một trong những cách làm giảm áp lực giúp đưa thức ăn vào cơ thể một cách dễ dàng. Ngoài ra, cần tìm hiểu những loại thực phẩm sẽ gây cho bạn khó chịu để bạn có thể tránh chúng, nhằm bảo vệ sức khỏe của bản thân.

Nguyễn Hà

(Web MD)