Vitamin D vẫn được coi là vitamin dành cho xương vì nó làm chắc và khỏe xương. Nhưng gần đây, các nhà khoa học còn khám phá thêm nhiều công dụng khác đầy thú vị của loại vitamin này.
Chống tắc mạch do đái tháo đường
Có nhiều cách phân chia biến chứng do đái tháo đường. Một trong các cách phân loại đó là phân chia theo cơ chế gây tổn thương. Biến chứng tắc mạch máu là một trong các biến chứng này.
Nó rất hệ trọng vì nó là cơ chế gây ra tổn thương đa cơ quan ở người bệnh. Vậy mà vitamin D lại có tác dụng chống lại điều này. Thực là một khám phá thú vị.
Kết luận về sự liên quan giữa vitamin D và tác dụng có lợi cho người bệnh được rút ra từ công trình nghiên cứu của các nhà khoa học tại Trường Y Washington (thuộc Đại học Washington, Hoa Kỳ).
Nhóm các nhà khoa học đã nghiên cứu và thấy rằng, hình như những người dùng vitamin D thường xuyên ít bị bệnh tim mạch và biến chứng bàn chân do tắc mạch. Họ phân tích, đo đạc và cuối cùng đi đến một kết luận là nếu như nồng độ vitamin D trong máu quá thấp, người bệnh sẽ hay bị tắc mạch hơn. Cơ chế được cho là do vitamin D làm giảm sự bám dính của các tế bào đại thực bào, các tế bào bạch cầu vào bề mặt mạch máu và do đó mạch máu ít khi bị tắc.
Thực chẳng gì thú vị hơn khám phá này. Mặc dù còn rất nhiều điều phải làm tiếp nhưng những tín hiệu mở đầu này ít nhất cũng đem lại niềm vui đầu năm mới cho những người không may bị bệnh.
Giảm nguy cơ viêm phổi trẻ em
Viêm phổi nói riêng và viêm đường hô hấp nói chung là một trong các bệnh khá thường gặp ở trẻ em tại các nước có khí hậu thất thường như nước ta. Bệnh gây ra nhiều hậu quả tai hại. Thế nhưng, nếu như bà mẹ chịu khó nuôi con bằng sữa mẹ, chăm sóc con với chế độ đủ vitamin D và giúp bé tắm nắng đủ giờ thì mẹ có thể yên tâm con mình sẽ giảm nguy cơ với bệnh này.
Công dụng này của vitamin D được các bác sĩ của Bệnh viện đa khoa Massachusetts (Mỹ) tìm ra. Tất nhiên không phải tự nhiên các bác sĩ ở đây lại đi thử nghiệm một cái “chả mấy liên quan” như vitamin D và viêm phổi cả. Ngọn nguồn của thăm dò này đó là một vài bác sĩ thấy rằng những đứa trẻ bị thiếu vitamin D, còi xương thì có vẻ như chúng bị viêm phổi nặng hơn. Vậy là sự “tò mò” về công dụng vitamin D xuất hiện.
Cuối cùng thì công trình nghiên cứu cũng được tiến hành. Và kết quả quan sát được là nếu một đứa trẻ không bị còi xương, không bị thiếu hụt vitamin D thì chúng sẽ giảm được một nửa nguy cơ viêm đường hô hấp vào mùa đông. Kết quả này cực kỳ tốt đẹp.
Cơ chế đang được tìm hiểu. Song, với bằng chứng ban đầu này, lời khuyên có lợi nhất với bà mẹ là nên cho trẻ bú mẹ đủ và uống sữa đều. Đó là một trong các biện pháp bổ sung vitamin D hoàn hảo và cũng là để tránh viêm phổi cho trẻ em.
Tăng khả năng trí lực của phụ nữ
Một bên là chất làm chắc xương, một bên là trí tuệ của thần kinh trung ương. Nghe có vẻ hơi “xa lạ” với nhau, nhưng đúng là giữa chúng có mối liên quan thật. Và nhóm các bác sĩ của Bệnh viện Angers, thuộc Đại học Angers (Pháp) đã tìm ra điều này. Các bác sĩ ở đây đã theo dõi sức khỏe của 6.257 phụ nữ ở nhiều độ tuổi khác nhau, chủ yếu là người già tham gia chương trình. Qua kiểm nghiệm, các bác sĩ thấy rằng những phụ nữ có nồng độ vitamin D trong máu quá thấp (dưới 10ng/ml) thì có nguy cơ bị chứng suy giảm trí nhớ ở người già rất cao. Ngược lại, những phụ nữ có nồng độ vitamin D trên ngưỡng tối thiểu thì ít nguy cơ hơn.
Tiếp tục theo dõi, các bác sĩ nhận thấy nếu như một tuần mà tổng lượng vitamin D bổ sung vào theo các con đường khác nhau dưới 50mcg thì những đối tượng này cũng có nguy cơ cao bị suy giảm trí nhớ.
Qua phân tích tổng hợp, các bác sĩ lão khoa đã thấy có một mối liên quan nào đó giữa vitamin D và khả năng trí nhớ của phụ nữ. Mặc dù cơ chế chưa được tìm ra là tại sao và bằng cách nào song với khám phá này, một lần nữa lại khẳng định người cao tuổi nên ra ngoài trời tập dưỡng sinh và tắm nắng đủ. Và những phụ nữ có người thân bị mắc chứng Alzheimer thì hãy chú ý phòng bệnh.
Kéo dài tuổi thọ
Đây là thông tin cuối cùng nhưng cũng là thông tin thú vị nhất trong dịp đầu năm này. Các nhà nghiên cứu đã đăng tải một công trình nghiên cứu vô cùng hấp dẫn trên tạp chí khoa học Chuyển hóa và Nội tiết lâm sàng. Nội dung của công trình nghiên cứu này là tìm hiểu và xác định thực hư giữa vitamin D và khả năng kéo dài tuổi thọ.
Các nhà nghiên cứu đã theo dõi trên những người tình nguyện tại Mỹ. Qua phân tích, họ rút ra một kết luận: những người có nồng độ vitamin D trong máu thấp, dưới 20ng/ml thì sẽ bị giảm tuổi thọ với nguy cơ “đi sang thế giới bên kia” sớm tăng 50%. Còn những người có đủ nồng độ vitamin D sẽ giảm được nguy cơ này và kéo dài tuổi thọ hơn.
Cơ chế được đề xuất có nhiều, nhưng một trong các giả thuyết mà các nhà nghiên cứu công bố đó là vitamin D có tác dụng bảo vệ sức khỏe tim mạch khi về già. Đồng thời, vitamin này còn giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh lão hóa, vốn là các bệnh kinh niên. Do đó giúp kéo dài tuổi thọ.
Vậy nên, dịp đầu năm, lời khuyên cho những bậc tuổi vàng là nếu như muốn tiếp tục ban phước ban lộc cho con cháu thì hãy tích cực vận động, thể dục và tắm nắng để thu thêm vitamin D tự nhiên như là những biện pháp kéo dài tuổi thọ vậy. Nhớ là người già chỉ tắm nắng chừng 1giờ/ngày thôi nhé.
BS. Nguyễn Nam Phong